پیامد فیلتر و رفع فیلتر تلگرام برای کاربران؛

گروه فناوری- چه زمانی که تلگرام فیلتر شد و چه زمانی که رفع فیلتر شد، در هر حال اپراتورهای اینترنتی، برنده نهایی این جریان بودند که در ازای مصرف بیشتر پهنای باند، توانستند دیتای بیشتری به کاربران بفروشند‌.
همچنین شرکت‌هایی که از فیلتر تلگرام کسب سود کردند اپراتورهای موبایل هستند که مدت‌ها بود درآمد پیامکی آنها ته کشیده و به پایین‌ترین سطح ممکن رسیده است چراکه مردم تا قبل از این ترجیح می‌دادند به جای استفاده از پیامکی که هزینه‌بر بود، از پیام‌رسان رایگان با رابط کاربری ساده‌ای مثل تلگرام استفاده کنند‌. با توجه به این موضوع در شرایطی که تلگرام فیلتر بود برخی از کاربران تلفن همراه برای ارتباط خود به پیام‌رسانی از طریق سرویس پیامکی خطوط همراه روی آوردند که باعث کسب درآمد از این سرویس فراموش‌شده برای اپراتور‌های موبایل شد‌.
رسانه‌های خارجی نیز که نسبت به فیلترشدن اپلیکیشن پاول دوروف حساسیت نشان داده بودند، خبر از رفع فیلتر آن دادند اما برخلاف پوشش خبری وسیع درباره فیلتر تلگرام توسط رسانه‌های خارجی، خبر رفع فیلتر چندان بازتاب وسیعی نداشت‌.
از سویی دیگر با وجود فیلتر تلگرام، کاربران ایرانی نه‌تنها گرایشی به سوی پیام‌رسان‌های ایرانی پیدا نکرده‌اند بلکه بر اساس اسناد موجود از این جمعیت 45 میلیونی تنها کمتر از پنج درصد و فقط دو میلیون و 198 هزار نفر پیام‌رسان‌های ایرانی را دانلود کرده‌‌اند که معلوم نیست از آن استفاده می‌کنند یا نه‌.


پس از اینکه تلگرام رفع فیلتر شد، بسیاری از کاربران که عکس‌ها و فیلم‌های زیادی را در حالت Auto Save ، Save to Gallery و Autoplay داشتند، ناگهان به کانال‌های مورد علاقه خود سر زدند و عکس‌ها و فیلم‌های مورد نظرشان را دانلود کردند‌. در نتیجه ترافیک به شدت بالا رفته و در اولین شب بازگشایی تلگرام، پهنای باند زیادی به نفع اپراتورها و به ضرر جیب کاربران مصرف شد‌.
البته در این دو هفته که تلگرام فیلتر شده بود، مردم به ناچار از فیلترشکن استفاده کردند و از مزایای فیلترشکن، غیر از ورود بدافزار و ویروس، این بود که کاربران مجبور به درگیر شدن با اتصالات اینترنتی خود شده و پهنای باند زیادی هم هدر رفت‌. (مصرف نشد، هدر رفت‌.)
وقتی هم که تلگرام باز شد مردم مشتاق و پرهیجان از رفع فیلتر این پیام‌رسان محبوب استفاده از پهنای باند بیشتری را به ثبت رساندند که در نتیجه این هجوم مردمی تلگرام با اختلال کوتاهی مواجه شد‌.
در هر حالت این اپراتورهای اینترنتی هستند که با لشکر 45 میلیونی تلگرام، چه در بخش هدررفت پهنای باند و چه در بخش استفاده از پهنای باند، سود سرشاری را به جیب می‌زنند و دیگر نباید نیاز چندانی به سود ناشی از مکالمه و پیامک داشته باشند‌.
به گفته کارشناسان اگر 45 میلیون کاربر تلگرام ماهانه 15 هزار تومان به‌طور متوسط به اپراتورها پول دهند (بعضی‌ها ماهانه 40 هزار تومان می‌دهند)، مجموع این هزینه‌ها برابر است با ماهی 675 میلیارد تومان که این مبلغ سالانه برابر هشت هزار میلیارد تومان است؛ معادل دو و نیم ماه یارانه کل کشور‌!
بازتاب جهانی رفع فیلتر تلگرام
رسانه‌های خارجی نیز که نسبت به فیلترشدن اپلیکیشن پاول دوروف حساسیت نشان داده بودند، خبر از رفع فیلتر آن دادند از جمله واشنگتن‌پست که از رفع فیلتر تلگرام پس از گذشت دو هفته از ناآرامی‌ها نوشت‌. به نوشته این رسانه مقامات ایران به دلیل توسعه ناآرامی توسط تلگرام دستور فیلتر آن را صادر کرده بودند‌.
واشنگتن‌پست در ادامه نوشت: تلگرام با 40 میلیون کاربر فعال در ایران مجددا هم روی اینترنت خانگی و هم موبایل در دسترس عموم قرار گرفت‌.
اما برخلاف پوشش خبری وسیع درباره فیلتر تلگرام توسط رسانه‌های خارجی، خبر رفع فیلتر چندان بازتاب وسیع نداشت‌.
دیلی‌میل، رسانه زردنویس انگلیسی نیز نوشت: دسترسی 40 میلیون کاربر ایرانی تلگرام دوباره از سر گرفته شد‌.
سی‌بی‌سی کانادا نیز به نقل از ایرنا نوشت: منابع آگاه تایید کردند که تلگرام رفع فیلتر شده است‌.
به نوشته این رسانه، بسیاری از ایرانیان پس از فیلتر شدن تلگرام با استفاده از وی‌پی‌ان و ابزار فیلترشکن، محدودیت دسترسی به تلگرام را دور زدند‌. مقامات ایرانی نیز تایید کردند که صدها هزار شغل به دلیل این محدودیت، به خطر افتاده است‌.
رغبت کمتر از ۵ درصد کاربران ایرانی به پیام‌رسان‌های داخلی
با اعمال فیلتر روی تلگرام که برخی این موقعیت را برای پیام‌رسان‌های بومی در جذب کاربران تلگرامی غنیمت می‌شمردند، از میان 45 میلیون کاربر ایرانی تلگرام تنها دو میلیون و 198 هزار نفر پیام‌رسان ایرانی دانلود کرده‌اند‌.
بر این اساس کاربران ایرانی نه‌تنها گرایشی به سوی پیام‌رسان‌های ایرانی پیدا نکرده‌اند بلکه بر اساس اسناد موجود تنها کمتر از 5 درصد از این جمعیت، اپلیکیشن‌های ایرانی را دانلود کرده‌اند که معلوم نیست از آن استفاده می‌کنند یا نه؟‌!
بر اساس آمارهای گزارش شده از کافه‌بازار، گوگل‌پلی و مایکت (سه مرجع بزرگ دانلود اپلیکیشن)، تعداد کاربرانی که اپلیکیشن پیام‌رسان داخلی سروش،‌ ای‌گپ و بله را دانلود کرده‌اند (سه پیام‌رسان برتر ایرانی)، دو میلیون و 198 هزار است که تعداد کاربران فعال این پیام‌رسان‌ها قطعا کمتر از تعداد دانلودکنندگان است‌.
بر این اساس بیش از یک میلیون نفر از کافه‌بازار، 500 هزار نفر از گوگل‌پلی و 200 هزار نفر از مایکت، اپلیکیشن سروش را دانلود کرده‌اند که در مجموع یک میلیون و 700 هزار کاربر می‌شوند‌. (همه این تعداد کاربر، بعد از فیلتر تلگرام، این اپلیکیشن را دانلود نکرده‌اند و ممکن است قبلا دانلود کرده باشند)
از سوی دیگر تعداد کاربرانی که‌ ای‌گپ را از کافه‌بازار دانلود کرده‌اند 100 هزار نفر، از گوگل‌پلی 50 هزار نفر و از مایکت نیز 24 هزار نفر است‌.
اپلیکیشن «بله» را نیز 200 هزار نفر از کافه‌بازار، 100 هزار نفر از گوگل‌پلی و 24 هزار نفر از مایکت دانلود کرده‌اند‌.
در مجموع دو میلیون و 198 هزار نفر، کاربر ایرانی و غیرایرانی، این سه اپلیکیشن پیام‌رسان داخلی را دانلود کرده‌اند‌ و معلوم نیست تعداد کاربران فعال آن چقدر است؟
ایرادهای فنی اپلیکیشن‌های مذکور که اغلب سورس‌کد خود را از تلگرام کپی کرده‌اند (برنامه‌نویسان از روی API تلگرام کپی‌برداری کرده‌اند‌) و بعضا به دلیل فیلتر تلگرام و یکی بودن کدها، شاهد هنگ کردن اپ‌های ایرانی بودیم؛ باید بگوییم استقبال زیر دو میلیون نفر در مقایسه با 45 میلیون کاربر تلگرام، نشان‌دهنده عدم موفقیت در جذب کاربران ایرانی پیام‌رسان‌های اینترنتی با فیلتر تلگرام است‌.
کاربران ایرانی این روزها با نصب انواع فیلترشکن همچنان به تلگرام متصل بوده و سرورهای تلگرام افت محسوسی را در حوزه جغرافیایی ایران نشان نمی‌دهند‌. سرور telegram. org با‌ آی‌پی 149‌. 154‌. 167‌. 99 در رتبه هفدهم، t. me در رتبه 41 موید این موضوع است‌.
کندشدن اینترنت، ورود انواع بدافزار و ویروس به موبایل و رایانه کاربران ایرانی بر اثر نصب فیلترشکن‌ که عاملش فیلتر تلگرام بود را باید به این داستان افزود تا تصمیم‌گیرندگان قانع شوند که به خاطر یک کانال یک میلیونی ترویج خشونت، چه هزینه‌هایی را بر دوش‌ آی‌تی‌ایران گذاشته‌اند‌.
سایر اخبار این روزنامه